NA URODZINY

Prawie rok temu Krzysztof opowiedział mi o ciekawej reprodukcji, którą widział w domu jednego chorego dziadka. Było to przedstawienie Trójcy św. jako trzech głów tego samego człowieka.  Rozważając możliwość namalowania kopii, szukałam przedstawienia w internecie. Znajdowałam podobne, ale ciągle to nie było to. Aż tu Krzysztof zagląda do mojego wpisu o Cenacolo Andrea del Sarto i widzi dokładnie to wyobrażenie.
Zapisałam sobie ten fakt w pamięci i wykorzystałam, by zrobić pryncypałowi urodzinowy prezent.

Wszystkiego najlepszego! Tanti, tanti auguri Don Cristoforo!

A tak przy okazji warto pokazać inne moje "znaleziska" i  podać wytłumaczenie, skąd trzy głowy, a nie Bóg Starzec podtrzymujący Syna na krzyżu oraz gołębica - Duch św, jak na sztandarowym fresku Masaccio:

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Masaccio_003.jpg

Trzy oddzielone od siebie oblicza bez tułowia pojawiły się w sztuce gotyku i ewoluowały w jeden twór zrośnięty ze sobą, bywa, że oko z twarzy frontalnej stawało się okiem tej pokazanej z profilu, lub półprofilu. Miały dopomóc w zrozumieniu istoty dogmatu o Trójcy św. Ich wyobrażenia znajdują się głównie na terenie Włoch.

W Muzeum San Marco, we Florencji, http://www.piazzascala.altervista.org

Trafiłam też na połączenie głów z tułowiem. W tym obrazie jest ujęta wykładnia o Trójcy św., zwana   "Quicumque vult" - zaproponowana przez św. Anatazego z Aleksandrii jako walka z herezją ariańską.

Podczas omawiania tego typu przedstawień często przywołuje się trójgłową postać z Duomo w Atri (w Abruzji), autorstwa Antonio Mariniego.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f6/Trinità_con_3_volti_%281400%29.jpg

Z nadejściem Renesansu, czyli czasu, kiedy to między innymi zafascynowano się starożytnością, pojawiło się skojarzenie z trójgłowym cerberem, a to spowodowało nieufność Kościoła po Soborze Trydenckim i doprowadziło do tego, że w 1628 roku Papież Urban VIII zakazał malowania trójgłowych wizerunków. Mam nadzieję, że swoją kopią nie narażę się na żadną anatemę.

W 1745 Papież Benedykt XIV wyznaczył możliwe sposoby prezentacji Trójcy św. i dopuścił trzy ludzkie sylwetki, jako scenę z wizyty trzech mężów u Abrahama. Najbardziej znany tego typu obraz pochodzi akurat z prawosławia, to XV wieczna Trójca św. Rublowa:

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0b/Angelsatmamre-trinity-rublev-1410.jpg

Zakaz papieski nie spowodował zniszczeń już istniejących wizerunków trójgłowej Trójcy św. , niektóre zachowały się do naszych czasów.

                                                   Giornico, Chiesa San Nicolao:

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/10/Giornico_Chiesa_San_Nicolao_Affreschi_Abside_Trinità.jpg?uselang=it

                                          Armeno, Novara, Santa Maria Assunta:

http://farm3.staticflickr.com/2235/2425078584_402b15390e_z.jpg

                                                Szkoła niderlandzka, XV wiek:

http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2011/old-master-paintings-n08760/lot.56.html

                    Angelo Bronzino, Palazzo Vecchio, Kaplica Eleonory z Toledo, Florencja:

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/09/Angelo_Bronzino_015.jpg

 Chiesa Santa Agata, Perugia:

http://upload.wikimedia.org