MALOWANIE Z DRESZCZYKIEM

Na prośbę zaprzyjaźnionych franciszkanów odnowiłam miejsce spoczynku rzymskiej świętej Teodory.

Zginęła w amfiteatrze rzymskim i pochowano ją, wraz z innymi męczennikami, w katakumbach. Zabrano ją i ulokowano pod ołtarzem. Pojawiła się w sanktuarium w XVII wieku, o czym mówi klasztorna kronika braci z Sinalungi. Najpierw oddawano jej cześć otwierając uroczyście niszę w wyznaczone dni roku, potem powoli odchodziła w zapomnienie. Aż w sanktuarium pojawili się młodzi polscy franciszkanie. Odkryli pokrywę, znaleźli szczątki kobiety, a że Włosi bardzo lubią "kontakt bezpośredni", to przywrócono jej kult. 

Niestety, wraz z zapomnieniem, zapomniano i o utrzymaniu niszy. Kiedyś wymieniono górną deskę zamalowaną jednolitą zielenią, część ramy została pobielona olejną farbą. Wszystko kruszało, miało mniejsze, lub większe ubytki. Po konsultacjach ze znajomą konserwator zabytków dobrałam odpowiednie farby i media zabezpieczające.

Cały dzień spędziłam w towarzystwie zacnych kości. Spoglądałam na nią zza szyby i zastanawiałam się nad jej krótkim życiem. A że starości nie dożyła, można się domyśleć chociażby po zębach. Ciekawie byłoby odtworzyć jej portret, jak to zrobiono w przypadku Małgorzaty z Cortony, ale to chyba dość drogie przedsięwzięcie.

To swoiste obcowanie z Teodorą nie budziło we mnie lękowych dreszczy. Przejmowałe mnie spotkanie w czasie. Dwie różne kobiety, nigdy za życia byśmy się nie spotkały, gdyby była pochowana w grobie, też bym tak nie odczuła, że mam do czynienia z kimś, kto wieki temu oddał swoje życie za to, w co i ja wierzę. Niczym więc były moje bóle kręgosłupa po kilku godzinach pracy. 

Jaką była dziewczyną? Co robiła? Co lubiła? 

Pozostaje milczenie.

Był jeszcze inny dreszczyk, ślad jeszcze jednego człowieka, którego nie widziałam, nic o nim nie wiem. Przygladając się bliżej ramie, zobaczyłam, że olejną farbą zamalowano różowawą marmuryzację. Przywracając ją, czasami przedłużałam oryginalną linię. I to przedłużenie czyjegoś gestu, oddzielone kilkoma pokoleniami, przyprawiło mnie o dreszcz emocji. 

To trochę tak, jak byśmy weszli do czyjegoś domu, opuszczonego przez kilkaset lat. Na stole leżałby zeszyt z zaczętym pisanym tekstem. Obok pióro i atrament. Wystarczy siąść i zacząć dalej pisać, starając się podrobić charakter pisma nieżyjącej osoby. Czujecie ten dreszczyk?